Phần I: Nên lựa chọn marketing online hay marketing truyền thống?

Khi Internet và mạng xã hội đang len lỏi vào từng ngóc ngách của cuộc sống, “người người online-nhà nhà kết nối Internet” thì Marketing online dường như trở thành một xu hướng tất yếu được lựa chọn bởi hầu hết các doanh nghiệp nhưng liệu tất cả các doanh nghiệp trong mọi ngành nghề mọi lĩnh vực đều có thể áp dụng marketing online thành công?

Trước hết, bạn nên tham khảo các tài liệu sẵn có trên mạng để hiểu về Marketing online là gì? Thật khó để có một định nghĩa hoàn hảo bởi đây là một lĩnh vực mà hoạt động của nó gắn liền với Internet-nơi mà thế giới thay đổi chỉ trong một giây thì khái niệm hay sự mô tả chính xác về cụm từ “Marketing Online” chưa được chuẩn hóa thì sự phát triển của quá mạnh mẽ và nhanh chóng khiến lý thuyết hoặc phương pháp Marketing Online đã phải thay đổi cho phù hợp với thực tiễn. Dù vậy vẫn có những kiến thức sơ bộ, tổng quát căn bản để bạn có thể tham khảo.

Sau khi có được hiểu biết sơ bộ về Marketing Online, là một người làm chiến lược cho doanh nghiệp, bạn nên đặt ra cho mình những câu hỏi sau để biết được mức độ phù hợp và liệu mình có nên lựa chọn Marketing Online hay không?

1. Bạn là ai?

“Biết mình biết ta-Trăm trận trăm thắng” đây là mưu lược trên chiến trường và cũng là thương trường. Nếu bạn không hiểu rõ bản thân thì không thể xây dựng một kế hoạch kinh doanh thành công. Trước khi nhìn rộng ra bên ngoài, bạn phải tìm hiểu lại chính mình. Công ty của bạn thuộc lĩnh vực nào, sản phẩm chủ đạo của gì, phân khúc thị trường hướng tới là gì? 

Trong những năm gần đây hoạt động marketing của bạn diễn ra như thế nào? Có hiệu quả không? Có phần việc nào bạn áp dụng nhiều năm rồi nhưng trong thời gian gần đây lại kém hiệu quả? Vì sao?Bạn đã từng ứng dụng một trong các công cụ Marekting online vào hoạt động marketing mà bạn không chủ đích? Hoạt động đó có hiệu quả hay không? Bạn có ước giá như mình đã chi ít hoặc nhiều hơn cho hạng mục này?

2. Khách hàng của bạn là ai?

Khách hàng quyết định sự tồn tại của doanh nghiệp, là mấu chốt cho câu trả lời “Marketing online/truyền thống hay cả hai? Hiểu được khách hàng, nắm được hành vi tiêu dùng và thói quen sinh hoạt là một trong những yếu tố đầu tiên để bạn thắng trong trận chiến marketing, cho dù là marketing dưới hình thức nào. Bạn nên có được báo cáo khảo sát về đối tượng khách hàng mục tiêu của mình. 

Nếu bạn đang ở thị trường Việt Nam, đối tượng khách hàng của bạn trong độ tuổi từ 16 – 34, sinh sống ở các thành phố lớn thì gần như đáp án chắc chắn là bạn phải sử dụng Marketing Online, vì đây là đang là nhóm đối tượng chủ yếu có thể tiếp cận trong môi trường này. Nhưng nếu khách hàng của bạn là nông dân, sản phẩm của bạn chủ yếu lâu nay được tiếp thị qua kênh phân phối, khuyến mại truyền thống, như các sản phẩm thuốc thú y, thì bạn cần phải có các tìm hiểu thêm để biết rằng ở thời điểm này, Marketing Online chưa cần thiết.

Những thông tin cơ bản để vẽ chân dung khách hàng bạn cần phải biết bao gồm nhưng không hạn chế: độ tuổi, nơi sinh sống, thu nhập, hành vi tiêu dùng, hành vi sử dụng các kênh truyền thông, mục đích sử dụng các kênh truyền thông, xu hướng sử dụng các kênh truyền thông của nhóm khách hàng mục tiêu này thay đổi ra sao trong những năm gần đây. Liệu khách hàng mục tiêu của bạn có đang sử dụng hoặc tiến tới sử dụng các kênh digital không? Tốt nhất là bạn cần tham khảo các báo cáo về khảo sát người dùng hoặc báo cáo về mức độ tiêu thụ các kênh truyền thông của khu vực mà thị trường của bạn đang hướng đến.

3. Đối thủ của bạn đã thực hiện “Marketing online” chưa?

“Bắt chước” đối thủ,xem đối thủ cạnh tranh của bạn đã sử dụng Marketing online chưa cũng là một trong những cách khôn ngoan nhất giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí mà vẫn biết được mình nên thực hiện chiến dịch marketing như thế nào (tất nhiên bạn phải có sự khác biệt về chiến lược)?

Hãy vào Internet và “search” xem đối thủ của bạn đang làm gì. Tên của họ đã xuất hiện trong top tìm kiếm khi bạn gõ các từ khoá liên quan đến ngành hoặc nhóm sản phẩm của mình chưa? Có bài báo nào trên các báo điện tử mà bạn “bóng dáng PR” của đối thủ không? Website hoặc Microsite của đối thủ có nằm trong top tìm kiếm hoặc xuất hiện trong box trên đầu trang kết quả tìm kiếm hoặc trong danh sách link ở cột phía bên phải của Google?
Các kết quả tìm kiếm có dẫn tới các diễn đàn với nhiều tranh luận sôi nổi liên quan tới thương hiệu của đối thủ? Bạn search tên đối thủ kèm facebook.com để xem liệu đã có chiến dịch nào hoặc Fan Page nào mang tên đối thủ trên mạng xã hội? Bạn có thể tự đánh giá sơ bộ về mức độ thành công cũng như chất lượng những thông tin về đối thủ mà bạn vừa tìm kiếm.

Rất có thể bạn sẽ nhìn thấy những rắc rối khủng khiếp mà đối thủ mắc vào trên các mạng xã hội, diễn đàn hoặc báo điện tử. Bạn nên theo dõi đến cùng để tự rút ra được kết luận về bài học từ sai lầm của đối thủ.

Ngoài ra còn có các kênh khác thuộc digital marekting như Mobile, Digital TV và Digital Radio, các thiết bị hỗ trợ tương tác… có thể cũng đã được đối thủ sử dụng, bạn cần phải quan sát hoặc tham khảo tư vấn của một vài chuyên gia thuộc lĩnh vực Digital Marketing để có cái nhìn chính xác hơn và mở rộng việc ứng dụng đến các công cụ này trong chiến lược quảng bá của bạn.

4. Lĩnh vực kinh doanh của bạn trong phạm vi trong nước có xuất hiện nhiều trên các kết quả tìm kiếm không?

Nếu bạn không tìm thấy bất kỳ hoạt động nào liên quan tới Marketing Online của đối thủ sau khi đã nỗ lực tìm kiếm, điều đó chưa chắc đã đồng nghĩa với chuyện ngành của bạn đang hoặc sẽ nói không với Marketing Online. Như đã nói ở trên, đây là một lĩnh vực hoàn toàn mới, hơn nữa thị trường Việt Nam mặc dù đang là thị trường có tốc độ phát triển về người dùng và dịch vụ nhanh nhất và lớn nhất khu vực Đông Nam Á, nhưng vẫn còn khá chậm chạp trong việc áp dụng các ứng dụng vào thực tiễn. Do vậy bạn cần phải có quan sát sâu hơn là chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm về đối thủ.

Bạn có thể tìm kiếm các từ khoá liên quan tới ngành của mình trên Internet. Nếu mức độ xuất hiện của nó nhiều, kết quả tìm kiếm dày đặc, thì đây chắc chắn là cơ hội vàng cho bạn, nếu như đối tượng mục tiêu của bạn là nhóm đang tiêu thụ Internet như một kênh chính. Bạn có thể sẽ là người đầu tiên ứng dụng Marketing Online tại Việt Nam trong nhóm ngành của mình. Cơ hội luôn dễ dàng mỉm cười với những người đi đầu, đó là tiền lệ trong ngành Internet.

Có một số ngành hàng rất nhạy cảm như tài chính, ngân hàng, theo lý thuyết, những ngành này sẽ gặp nhiều rủi ro hơn là hiệu quả khi khai thác kênh bán hàng qua mạng xã hội. Tuy vậy, không phải lý thuyết khi nào cũng đúng. Chiến dịch Giữ trọn niềm tin của Techcombank với Fan Page Giữ trọn niềm tin là một chiến dịch mạng xã hội đầu tiên trong ngành ngân hàng tại Việt Nam nhưng đã gặt được thành công rực rỡ và lọt vào top những Fan Page tốt nhất tại VN theo thống kê của Socialbakers. Đây cũng là một tiền đề tốt để Techcombank thực hiện liên tiếp các chiến dịch sau đó, điều mà không nhiều ngân hàng tại VN làm được.

PHẦN II: NÊN LỰA CHỌN MARKETING ONLINE HAY MARKETING TRUYỀN THỐNG